Kancelaria Prawna RESPO
Kradzież pieniędzy z konta bankowego. Jak odzyskać skradzione pieniądze?
Kradzież pieniędzy z konta bankowego. Jak odzyskać skradzione pieniądze?
Polska jest jednym z liderów w Europie i na świecie, jeśli chodzi o poziom wdrażania nowinek technicznych w bankowości cyfrowej. Z nowoczesnych usług finansowych chętnie korzystają w Polsce już nie tylko młodsze pokolenia. Jednocześnie wraz ze wzrostem częstotliwości korzystania z tego typu usług rośnie również liczba przestępstw w cyberprzestrzeni. Kradzież pieniędzy z konta bankowego spotyka coraz większą liczbę osób. Jak się przed tym chronić? I co zrobić, gdy już padliśmy ofiarą cyberprzestępstwa, a bank odrzucił reklamację? Jak odzyskać pieniądze skradzione z konta bankowego?
Coraz częściej dochodzi do kradzieży
Skala wyłudzeń dokonywanych przez cyberprzestępców rośnie z roku na rok. Organy ścigania mają coraz więcej tego typu spraw. Według danych podanych prze Komendę Główną Policji w 2020 r. było to 6.701 przestępstw, w 2021 r. – 14.469, a w 2022 r. – aż 12.500 za sam tylko okres od stycznia do sierpnia. Należy spodziewać się, że 2023 rok nie będzie pod tym względem wyjątkiem. Metod dokonywania cyberprzestępstw jest mnóstwo. Ponadto metody te ciągle ewoluują, a cyberprzestępcy dostosowują je do postępu technicznego, wymyślając nowe sposoby oszustw. Dobrze jest znać metody stosowane przez przestępców, aby wiedzieć czego możemy się spodziewać. Poniżej wymieniam kilka najbardziej popularnych w ostatnich latach metod stosowanych przez cyberprzestępców.
Spis treści:
1. Przykładowe metody działania cyberprzestępców
a) Phishing – kradzież środków z rachunku bankowego przez podszywanie się
b) Vishing – kradzież środków z rachunku w rozmowie telefonicznej
c) Fikcyjne strony internetowe
d) Link do płatności na portalu ogłoszeniowym
e) Oszustwo na OLX i Whatsapp
f) Metoda na „znajomego”
g) Metoda na kod BLIK
h) Metoda na „użyczenie telefonu”
i) Skanowanie kart – dzięki nim oszust może autoryzować transakcję
2. Metody przestępców stale się zmieniają
3. Gdzie zgłosić kradzież pieniędzy z konta bankowego?
4. Bank powinien niezwłocznie zwrócić klientowi skradzione pieniądze z konta
5. Nieautoryzowane transakcje płatnicze – Stanowisko Rzecznika Finansowego
6. Prawo europejskie po stronie klientów banków
7. Podobnie jak prawo polskie
8. Bank odrzuca reklamację i odmawia zwrotu pieniędzy – co dalej?
9. Proces przeciwko bankowi – ciężar dowodu po stronie banku
10. W przypadku rażącego niedbalstwa odpowiada klient banku
11. Kradzież pieniędzy z konta bankowego – jak się przed tym uchronić?
12. Jakie dokumenty zebrać, gdy już padniesz ofiarą cyberprzestępstwa?
13. Podsumowanie – jak odzyskać skradzione środki?
14. Pomoc prawna w sprawie o kradzież pieniędzy
1. Przykładowe metody działania cyberprzestępców
a) Phishing - kradzież środków z rachunku bankowego przez podszywanie się
Nazwa nawiązuje do używania przynęt oraz „łowienia” poufnych informacji. Phishing stanowi jeden z najpopularniejszych sposobów dokonywania oszustw w cyberprzestrzeni. Pozostałe metody są często jednym z rodzajów phishingu. Do oszustwa tego wykorzystuje się fałszywe strony internetowe, wiadomości e-mail lub SMS oraz komunikatory i portale społecznościowe. Wyłudzanie danych za pomocą wiadomości tekstowych SMS nazywane jest również smishingiem (SMiShing = SMS + phishing.). Oszuści w ten sposób podszywają się pod naszych znajomych, banki, instytucje finansowe, firmy kurierskie, dostawców energii, operatorów telekomunikacyjnych lub urzędy administracji.
Wiadomości, które oszuści do nas przesyłają za pośrednictwem ww. środków komunikacji, są tak przygotowane, aby wyglądały na autentyczne i wzbudzały nasze zaufanie. Może to być np. fałszywy SMS od firmy kurierskiej z prośbą o dopłatę do przesyłki lub od dostawcy energii z prośbą o dopłatę za prąd. W wiadomościach tych znajdują się załączniki lub linki do stron zawierających złośliwe oprogramowanie, które mogą zainfekować nasz komputer lub telefon. Za pomocą tych metod przestępcy chcą wejść w posiadanie naszych danych osobowych, środków płatniczych i danych do kont bankowych umożliwiających zalogowanie się do konta.
b) Vishing - kradzież środków z rachunku w rozmowie telefonicznej
Jest to rodzaj phishingu. Nazwa to kombinacja słów „voice phishing”, czyli phishing głosowy. W tej metodzie przestępcy podszywają się pod osoby lub instytucje z wykorzystaniem telefonii komórkowych fałszują identyfikator dzwoniącego. Wyłudzenie poufnych informacji następuje zatem za pośrednictwem rozmowy telefonicznej. Jest to tzw. spoofing telefoniczny, polegający na tym, że przestępcy podrabiają numer telefonu, który wyświetla się na naszym telefonie. W ten sposób mogą podszyć się pod jakąkolwiek instytucję lub osobę. Często podają się za przedstawicieli banków, informując o rzekomej podejrzanej transakcji wykonanej na naszym koncie. Aby temu zaradzić proszą o podanie danych logowania do konta bankowego lub i proponują wgranie aplikacji na telefonie. Dzięki temu przestępcy uzyskują dostęp do telefonu oraz konta bankowego i mogą dokonać przelewów i kradzieży środków z rachunku bankowego.
c) Fikcyjne strony internetowe
Metoda ta, będąca rodzajem phishingu, najczęściej polega na stworzeniu fałszywej strony sklepu internetowego. Na stronach takich sklepów nieuważni kupujący dokonują zakupów: kupujący płaci za towar, a następnie kontakt ze sklepem się urywa. Sklepy takie zwykle zachęcają do kupna niskimi cenami, licząc że kupujący zwabieni okazyjną ceną, dokonają szybkich, nieprzemyślanych zakupów, bez uprzedniej weryfikacji sklepu. Sprawca w celu uwiarygodnienia sklepu wykupuje również fikcyjne komentarze o sklepie. Gdy po jakimś czasie klienci zaczynają się niecierpliwić i zgłaszać reklamacje, sklep znika z sieci.
d) Link do płatności na portalu ogłoszeniowym
Metoda ta polega na tym, że przestępcy kontaktują się z nami w związku z ogłoszeniem wystawionym na portalu ogłoszeniowym lub aukcyjnym, przesyłając nam link prowadzący na fałszywą stronę, łudząco podobną do stron firm pośredniczących w płatnościach internetowych. Przestępcy, dokonując kradzieży środków z rachunku bankowego np. przez OLX lub Allegro, mogą proponować nam przeprowadzenie transakcji poza serwisem. Mogą również proponować nam odebranie w ten sposób zapłaty za transakcję, a także próbować wyłudzić nasze dane (PESEL, PIN do aplikacji mobilnej lub bankowości elektronicznej).
e) Oszustwo na OLX i Whatsapp
Metoda podobna do poprzedniej. Internetowy oszust kontaktuje się z nami w związku z tym, że wystawiliśmy na OLX lub Allegro przedmiot na sprzedaż. Równie dobrze może to jednak dotyczyć innych serwisów sprzedażowych, takich jak Allegro lub Vinted. Kontakt może nastąpić przez aplikację WhatsApp. Oszust podszywając się pod kupującego twierdzi, że kupił od nas przedmiot i zapłacił za niego. Jednocześnie rzekomy kupiec twierdzi, że pieniądze możemy odebrać po wejściu w przesłany przez niego link. Gdy włączymy link, przenosimy się na podrobioną stronę OLX, na której znajduje się formularz, w którym mamy podać dane swojej karty, aby odebrać pieniądze. Po wypełnieniu przez nas formularza otrzymujemy wiadomość SMS z naszego banku, z kodem do autoryzacji transakcji. W ten sposób jednak dodajemy swoją kartę do płatności Google Pay lub Apple Pay, co umożliwia sprawcy wykorzystywanie naszej karty do dokonywania płatności za zakupy lub wypłaty gotówki w bankomacie. O wszystkim dowiadujemy się, gdy nasze pieniądze już zniknęły z konta bankowego.
f) Metoda na „znajomego”
Metoda zwana również metodą na „znajomego z Facebooka”. Polega na tym, że internetowi przestępcy najpierw przejmują konto internetowe na portalu społecznościowym, a następnie za pośrednictwem tegoż portalu nakłaniają znajomych lub członków rodziny posiadacza konta do skorzystania z linku do podrobionej strony internetowego sklepu, konkursu lub szybkich płatności w celu wyłudzenia wrażliwych danych i pieniędzy.
g) Metoda na kod BLIK
Metoda ta jest inną formą oszustwa nazywanego metodą na „znajomego”. Polega na tym, że internetowi przestępcy przejmują nasze konto na portalu społecznościowym, a następnie proszą znajomych lub członków rodziny posiadacza konta o pomoc w nagłej potrzebie i pilne pożyczenie pieniędzy lub opłacenie za nich internetowych zakupów. W tym celu wykorzystywane są komunikatory wbudowane w serwisy społecznościowe, jednak często przestępcy proszą o zmianę formy rozmowy na wiadomości SMS. Pozwala im to uniknąć wykrycia przez systemy bezpieczeństwa portali społecznościowych. W celu wyłudzenia pieniędzy przestępcy proszą o udostępnienie kodu BLIK, który służy do przesłania pieniędzy oszustom (rzekomej pożyczki dla znajomego). Ofiara ten kod udostępnia i potwierdza transakcję, będąc przekonana, że pomaga znajomej osobie. Przesłane pieniądze oczywiście trafiają do internetowych oszustów.
h) Metoda na "użyczenie telefonu"
Polega na tym, że spotkana w miejscu publicznym przypadkowa osoba, prosi nas o użyczenie telefonu uzasadniając to jakąś wyjątkową sytuacją i nagłą potrzebą. Przykładowo może chodzić o użyczenie telefonu z powodu wyczerpania środków na koncie w celu wykonania pilnego połączenia. Po użyczeniu telefonu nieznajomej osobie, zostaje on zainfekowany złośliwym oprogramowaniem (sprawcy udaje się zainstalować złośliwe programowanie – wirusa), które umożliwia przestępcom przejęcie dostępu do konta bankowego.
i) Skanowanie kart - dzięki nim oszust może autoryzować transakcję
Skimming, czyli skanowanie kart płatniczych polega z kolei na skanowaniu naszej karty płatniczej, wskutek którego następuje skopiowanie poufnych danych z karty chipowej lub z paska magnetycznego karty. Może to nastąpić w trakcie wypłaty pieniędzy z bankomatu lub płatności za pomocą terminala płatniczego. Przestępcy robią to za pomocą specjalnych urządzeń lub kamerek w bankomatach (skanowanie numeru karty lub kodu CVV/CVC). Aby uchronić się przed tego typu przestępstwem należy chronić dane swojej karty, w miarę możliwości zasłaniając ją po wyjęciu z portfela. Można również zakrywać klawiaturę podczas wpisywania PINu. Należy też zwracać uwagę, czy na bankomacie, z którego wypłacamy gotówkę nie znajdują się jakieś podejrzane urządzenia, a także czy ekspedienci lub kelnerzy nie wykonują z naszą kartą jakichś podejrzanych czynności, typu zabieranie karty na zaplecze lub skanowanie karty na dwóch terminalach.
2. Metody przestępców stale się zmieniają
Są to tylko przykłady niektórych przestępstw dokonywanych za pomocą nowych technologii, które w żadnym razie nie wyczerpują katalogu metod, którymi posługują się przestępcy. Metody cyberprzestępców ciągle ewoluują. Cyberprzestępcy wykorzystują socjotechnikę, nowe technologie, a także nasze emocje oraz schematy myślowe. W ten sposób przez naszą nieuwagę i wprowadzenie w błąd, wyłudzają od nas wrażliwe dane, które następnie wykorzystują do popełniania przestępstw.
3. Gdzie zgłosić kradzież pieniędzy z konta bankowego?
Jeżeli padliśmy ofiarą przestępstwa, w pierwszej kolejności powinniśmy niezwłocznie powiadomić o tym fakcie bank, w którym posiadamy rachunek. Nasz bank powinien w takim przypadku zablokować transakcję, a także poinformować bank odbiorcy lub pośrednika płatności o nieautoryzowanej transakcji. Dla celów dowodowych warto również uzyskać potwierdzenie poinformowania banku o nieautoryzowanej transakcji. Mogą to być np. wiadomości e-mail przesłane do banku oraz potwierdzenie złożenia reklamacji. Powinniśmy również bez zbędnej zwłoki zgłosić sprawę policji informując o zniknięciu pieniędzy z rachunku bankowego.
4. Bank powinien niezwłocznie zwrócić klientowi skradzione pieniądze z konta
Jeżeli dochodzi do kradzieży środków pieniężnych zgromadzonych na koncie, to mamy do czynienia z nieautoryzowaną transakcją, za którą co do zasady bank ponosi pełną odpowiedzialność. Aby uznać transakcję za autoryzowaną przez płatnika, zlecenie wykonania transakcji musi być dokonane przez osobę uprawnioną. Gdy zlecenie jest dokonywane przez osobę trzecią (oszusta), która w nieuprawniony sposób uzyskała dostęp do karty płatniczej lub konta bankowego, to takie zlecenie nie stanowi oświadczenia woli złożonego przez płatnika. Transakcję uznamy za nieautoryzowaną także wtedy, gdy zostanie ona wprawdzie uwierzytelniona (przykładowo przez podanie kodu PIN), ale nastąpi to bez zgody klienta banku.
W przypadku wystąpienia nieautoryzowanej transakcji płatniczej dostawca (zazwyczaj bank) powinien co do zasady niezwłocznie, nie później jednak niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji, którą został obciążony rachunek płatnika, lub po dniu otrzymania stosownego zgłoszenia, zwrócić klientowi kwotę nieautoryzowanej transakcji płatniczej. Podkreślić należy zatem jeszcze raz, że bank powinien zwrócić skradzione pieniądze co do zasady bezzwłocznie.
5. Nieautoryzowane transakcje płatnicze - Stanowisko Rzecznika Finansowego
Zgodnie ze stanowiskiem Rzecznika Finansowego z dnia 18 czerwca 2019 („Nieautoryzowane transakcje – zasady i główne problemy”, rf.gov.pl/), banki mają co do zasady bezwarunkowy obowiązek zwrotu środków będących przedmiotem nieautoryzowanych transakcji. Zwrot powinien nastąpić zaraz po wykryciu takiej transakcji. Ustalenie zasad ewentualnej odpowiedzialności posiadacza rachunku za transakcję, następuje dopiero po zwrocie środków. Rzecznik finansowy stoi na stanowisku, że dostawca (zazwyczaj bank), aby ustalić współodpowiedzialność klienta za nieautoryzowaną transakcję, powinien wytoczyć przeciwko klientowi powództwo cywilne o zapłatę.
6. Prawo europejskie po stronie klientów banków
Zgodnie z motywem nr 71 dyrektywy Unii Europejskiej 2015/2366 o usługach płatniczych (PSD2): „w przypadku nieautoryzowanej transakcji płatniczej dostawca usług płatniczych powinien bezzwłocznie zwrócić płatnikowi kwotę tej transakcji. Jeżeli jednak zachodzi duże prawdopodobieństwo nieautoryzowanej transakcji wynikającej z działania użytkownika usług płatniczych w nieuczciwych zamiarach, a podejrzenie to opiera się na obiektywnych podstawach zgłoszonych odpowiedniemu organowi krajowemu, przed dokonaniem zwrotu na rzecz płatnika dostawca usług płatniczych powinien być w stanie przeprowadzić w rozsądnym terminie dochodzenie”
7. Podobnie jak prawo polskie
Jeżeli zatem nie ma obiektywnych podstaw by podejrzewać klienta o działanie w nieuczciwych zamiarach, to dostawca (bank) powinien bezzwłocznie zwrócić pieniądze na konto bankowe klienta. Polska ustawa o usługach płatniczych precyzuje w tym zakresie, że chodzi o sytuację, gdy dostawca płatnika ma uzasadnione i należycie udokumentowane podstawy, aby podejrzewać oszustwo, i poinformuje o tym w formie pisemnej organy powołane do ścigania przestępstw. W przeważającej większości sytuacji banki nie maja jednak jakichkolwiek obiektywnych podstaw by podejrzewać klientów o nieuczciwe zamiary. Co do zasady środki powinny być zatem zwracane przez banki niezwłocznie, a najpóźniej następnego dnia roboczego po zgłoszeniu lub wykryciu nieautoryzowanej transakcji.
8. Bank odrzuca reklamację i odmawia zwrotu pieniędzy - co dalej?
Jeżeli, pomimo niezwłocznego poinformowania banku o nieautoryzowanej transakcji bank nie zwrócił nam utraconych środków,, powinniśmy złożyć reklamację do banku. Co jeśli mimo to bank odmówił zwrotu skradzionych pieniędzy? Banki często odrzucają reklamacje klientów i odmawiają zwrotu skradzionych pieniędzy. Odrzucenie reklamacji przez bank nie kończy sprawy. Każda taka sprawa jest oczywiście inna i wymaga indywidualnej analizy, jednak istnieją duże szanse na odzyskanie skradzionych pieniędzy w sądzie. W takim przypadku klient powinien wytoczyć przeciwko bankowi powództwo cywilne o zapłatę (pozew o zapłatę środków wyprowadzonych z rachunku).
9. Proces przeciwko bankowi - ciężar dowodu po stronie banku
Jeżeli zatem bank odmówił zwrotu środków, powinniśmy rozważyć złożenie w sądzie pozwu o zapłatę. W procesie przeciwko bankowi o zwrot kwoty nieautoryzowanej transakcji ciężar dowodu w zakresie wykazania, że miała miejsce autoryzowana transakcja płatnicza obciąża dostawcę usług płatniczych (bank). To nie zatem posiadacz rachunku lub karty ma udowodnić, że dokonano nieautoryzowanej transakcji, ale to bank powinien udowodnić, ze transakcja została autoryzowana przez osobę uprawnioną. Zgodnie z przepisem art. 50 ust. 2 ustawy Prawo bankowe: bank dokłada szczególnej staranności w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa przechowywanych środków pieniężnych. Dlatego przyjęte zasady rozkładu ciężaru dowodu w procesie wytoczonym przeciwko bankowi sprzyjają klientom banków. Bank jest zobowiązany wdrożyć odpowiednie systemy zapobiegające oszustwom bankowym. Banki lub dostawcy co do zasady ponoszą pełną odpowiedzialność w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa środków zgromadzonych na rachunkach.
10. W przypadku rażącego niedbalstwa odpowiada klient banku
Zgodnie z art. 46 ust. 3 ustawy o usługach płatniczych: płatnik odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze w pełnej wysokości, jeżeli doprowadził do nich umyślnie albo w wyniku umyślnego lub będącego skutkiem rażącego niedbalstwa naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42 ustawy.
W ewentualnie wytoczonym procesie przeciwko klientowi, bank może zarzucać, że klient doprowadził do nieautoryzowanej transakcji umyślnie albo w wyniku umyślnego lub będącego skutkiem rażącego niedbalstwa naruszenia obowiązków wynikających z ustawy o usługach płatniczych. Wówczas bank może odmówić zwrotu pieniędzy. Te obowiązki spoczywające na kliencie to:
– korzystanie z instrumentu płatniczego zgodnie z umową, a w szczególności podjęcie niezbędnych środków służących zapobieżeniu naruszeniu indywidualnych danych uwierzytelniających, w szczególności klient jest obowiązany do przechowywania instrumentu płatniczego z zachowaniem należytej staranności oraz nieudostępniania go osobom nieuprawnionym,
– niezwłoczne zgłaszanie dostawcy utraty, kradzieży pieniędzy z rachunku bankowego, przywłaszczenia albo nieuprawnionego użycia instrumentu płatniczego lub nieuprawnionego dostępu do tego instrumentu.
Jeżeli bank podczas procesu sądowego udowodni, że klient doprowadził do nieautoryzowanej transakcji umyślnie albo w wyniku umyślnego lub będącego skutkiem rażącego niedbalstwa naruszenia obowiązków wynikających z ustawy o usługach płatniczych, wówczas klient odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze w pełnej wysokości. Dostawca co do zasady nie może odmówić zwrotu pieniędzy w innych sytuacjach.
Zwykle wątpliwości będzie budzić, czy mieliśmy do czynienia z rażącym niedbalstwem po stronie klienta. Rażące niedbalstwo, które jest postacią winy nieumyślnej, zachodzi, gdy wprawdzie nie przewidujemy wystąpienia szkody, licząc, że nasze postępowanie nie doprowadzi do jej powstania, jednak nasze przeświadczenie jest bezpodstawne, jako naruszające pewne normy prawne lub społeczne, którymi powinniśmy się kierować. Bank w przypadku takim jak opisany powyżej może odmówić zwrotu skradzionych środków.
Należy jednak zauważyć, że rażące niedbalstwo jest kwalifikowaną postacią niezachowania należytej staranności i jako takie jest zachowaniem usytuowanym praktycznie na granicy z umyślnością (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2013 r., sygn. akt II CSK 202/12). Oczywiście każda sytuacja wymaga indywidualnej analizy, jednak w większości sytuacji banki nie mają podstaw by zarzucać klientom rażące niedbalstwo w doprowadzeniu do nieautoryzowanej transakcji.
11. Kradzież pieniędzy z konta bankowego – jak się przed tym uchronić?
W związku z tym, że metody, którymi posługują się cyberprzestępcy stale się zmieniają, nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka bycia oszukanym. Jedyne co możemy zrobić, to edukować się oraz próbować zachować ostrożność. Przede wszystkim należy pamiętać o elementarnych środkach bezpieczeństwa, takich jak wgranie programu antywirusowego na komputer i telefon.
Podstawowe środki bezpieczeństwa:
– uważaj na linki przesyłane w wiadomościach e-mail, SMS lub komunikatorach, w szczególności gdy dotyczą logowania się do banku lub pośredników płatności,
– w przeglądarce wpisuj adres strony internetowej banku ręcznie,
– sprawdzaj, czy strony internetowe, z których korzystasz stosują bezpieczny protokół transmisji danych https oraz czy obok adresu strony w pasku adresu wyświetla się znak kłódki,
– sprawdzaj dokładnie opisy potwierdzeń płatności zawarte w wiadomościach SMS lub w aplikacjach autoryzacyjnych, w szczególności tytuły operacji i kwoty przelewów,
– stosuj dwuskładnikowe uwierzytelnienia swoich kont bankowych oraz kont mailowych i w mediach społecznościowych,
– w razie potrzeby weryfikuj dodatkowo tożsamość znajomych, którzy kontaktują się z tobą za pośrednictwem mediów społecznościowych z prośbą o pożyczkę,
– chroń dane karty płatniczej,
– chroń swój telefon i stosuj w nim blokadę ekranu,
– stosuj odpowiednio skomplikowane hasła zawierające wielkie i małe litery, cyfry i znaki specjalne,
– chroń swój komputer i telefon programem antywirusowym.
Posiadanie płatnego lub chociaż darmowego programu antywirusowego będzie stanowić barierę przed działaniami oszustów. Dodatkowo, w razie gdybyśmy jednak padli ofiarą cyberprzestępców, wgrany na urządzenie antywirus będzie dodatkowym argumentem w sporze z bankiem, gdy będziemy chcieli odzyskać skradzione pieniądze.
12. Jakie dokumenty zebrać, gdy już padniesz ofiarą cyberprzestępstwa?
Gdy padniemy ofiarą cyberprzestępstwa ważna jest szybka reakcja oraz zaplanowanie ścieżki postępowania, a także zebranie dokumentacji. To jakich dokumentów będziemy potrzebować zależy od konkretnej sytuacji, dlatego warto w takiej sytuacji zdecydować się na konsultację z prawnikiem.
Zwykle będziemy potrzebować takich dokumentów jak:
– potwierdzenie wykonania nieautoryzowanej transakcji (potwierdzenie przelewu, historia konta internetowego),
– potwierdzenie złożenia reklamacji w banku,
– odpowiedź banku na reklamację,
– potwierdzenie złożenia zawiadomienia o podejrzeniu przestępstwa.
13. Podsumowanie - jak odzyskać skradzione środki?
⇒ Jeżeli dochodzi do kradzieży środków pieniężnych zgromadzonych na koncie, to mamy do czynienia z nieautoryzowaną transakcją. Transakcję uznamy za nieautoryzowaną także wtedy, gdy zostanie ona wprawdzie uwierzytelniona (przykładowo przez podanie kodu PIN), ale nastąpi to bez zgody klienta banku.
⇒ Jeżeli padliśmy ofiarą przestępstwa, w pierwszej kolejności powinniśmy niezwłocznie powiadomić o tym fakcie bank, w którym posiadamy rachunek. Powinniśmy również bez zbędnej zwłoki zgłosić sprawę policji.
⇒ W przypadku wystąpienia nieautoryzowanej transakcji płatniczej, dostawca (zazwyczaj bank) powinien co do zasady niezwłocznie zwrócić klientowi skradzione pieniądze.
⇒ Zgodnie ze stanowiskiem Rzecznika Finansowego ustalenie zasad ewentualnej odpowiedzialności właściciela konta za transakcję następuje dopiero po zwrocie środków. Dostawca usług płatniczych, aby ustalić współodpowiedzialność klienta za nieautoryzowaną transakcję, powinien wytoczyć przeciwko klientowi powództwo cywilne o zapłatę.
⇒ Bank może odmówić klientowi zwrotu pieniędzy w sytuacji, gdy ma uzasadnione i należycie udokumentowane podstawy, aby podejrzewać klienta o oszustwo, i poinformuje o tym w formie pisemnej organy powołane do ścigania przestępstw.
⇒ Banki często odrzucają reklamacje klientów i odmawiają zwrotu skradzionych pieniędzy, mimo braku obiektywnych podstaw by podejrzewać klienta o działanie w nieuczciwych zamiarach. W takim przypadku klient powinien wytoczyć przeciwko bankowi powództwo cywilne o zapłatę.
⇒ Przyjęte zasady rozkładu ciężaru dowodu w procesie wytoczonym przeciwko bankowi sprzyjają klientom banków.
⇒ W procesie o zwrot skradzionych pieniędzy bank może zarzucać, że klient doprowadził do nieautoryzowanej transakcji umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa. Taka sytuacja powoduje wyłączenie odpowiedzialności banku za nieautoryzowaną transakcję. W większości sytuacji banki nie mają jednak podstaw by zarzucać klientom rażące niedbalstwo.
14. Pomoc prawna w sprawie o kradzież pieniędzy
Aby dochodzić swoich roszczeń przeciwko bankowi niezbędne będzie przeanalizowanie twojej sytuacji oraz zebranie kompletu dokumentów. W procesie bank będzie reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego lub adwokata, który będzie zarzucał, że do nieautoryzowanej transakcji doszło z powodu twojego rażącego niedbalstwa. Uczestniczenie w rozprawach sądowych wymaga również sporo czasu i znajomości procedur. W związku z tym warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, który zajmie się całą sprawą za ciebie.
Jeżeli padłeś ofiarą cyberprzestępstwa i potrzebujesz pomocy, to zapraszam do kontaktu ze mną. Jako radca prawny z wieloletnim doświadczeniem w prowadzeniu procesów sądowych zapewniam kompleksowe wsparcie na wszystkich etapach postępowania, począwszy od analizy twojej sytuacji i przygotowania pozwu, aż do wydania wyroku – tak abyś nie musiał się o nic martwić.
Oferuję pomoc ofiarom cyberprzestępstw na terenie całej Polski.
Potrzebujesz pomocy w swojej sprawie?
